Overprikkelingsklachten komen voor bij een verstoring van de sensorische integratie (zintuigelijk informatie) verwerking. De sensorische integratie verwerking ontwikkelt zich op jonge leeftijd. Bij minder goede ontwikkeling kan over- en ondergevoeligheid ontstaan. Dit kan leiden tot problemen bij o.a. de schoolse vaardigheden en bij de sociale contacten.

Prikkels zijn erg belangrijk in het leven. Het zorgt o.a. voor plezier, kunnen leren, aanpassen en veiligheid. De prikkelverwerking is verantwoordelijk voor het ‘beleven’ en ‘overleven’ van de verschillende situaties waarin iemand staat.

Het prikkelverwerkingsysteem zorgt voor het waarschuwen bij ‘voor ons lichaam’ dreigende prikkels (te zien als een overlevingsstrategie) en het bieden van uitdagingen om nieuwe ervaringen op te doen (te zien als een belevingsstrategie)

De mate van alertheid is hierbij een belangrijke factor. Alertheid is er in verschillende gradaties. Hoe hoger of hoe lager de alertheid is hoe meer stress dit geeft en energie dit kost. Het reguleren van de alertheid gaat in principe ‘vanzelf’ maar we kunnen dit ook beïnvloeden, bewust en onbewust. Een verhoogde alertheid die frequent aanwezig is of te lang duurt is te vergelijken met het moeten overleven. In deze periode kunnen beperkingen worden ervaren in werk/ studie, bij de dagelijkse activiteiten en met de sociale contacten. De belastbaarheid zal afnemen, waardoor de overprikkelingsklachten en vermoeidheid nog meer als storend ervaren worden.

Overprikkelingsklachten zien we steeds vaker voorkomen bij fysieke en/of psychische klachten. Het waarschuwt het lichaam dat er ‘gevaar’ is of dat er een situatie is waar het lichaam zich onveilig bij voelt. Het lichaam staat continue ‘aan’. 

Bij overprikkelingsklachten kan er een overgevoeligheid zijn voor licht, geluid, aanraking, beweging, geur, reuk en smaak. Het lichaams- en houdingsgevoel is vaak ondergevoelig. Deze onder- en overgevoeligheid van prikkels kan voorkomen in verschillende vormen en gradaties. De dagelijkse handelingen, bewegen, het leren, de sociale activiteiten gaan moeizamer en vaak onhandiger.

Overprikkelingsklachten kunnen o.a. voorkomen bij ernstige vermoeidheid, hoofd- en nekletsel, Niet-Aangeboren-Hersenletsel, post-covid-19, autisme.

De behandeling is gericht op educatie, specifieke oefeningen om de mobiliteit, spierspanning en de alertheid te verbeteren en de verstoorde balans in het dagritme te herstellen.